نوروپاتی محیطی

نوروپاتی محیطی یک اختلال پیچیده است که ناشی از آسیب به اعصاب محیطی بوده و می‌تواند منجر به طیف گسترده‌ای از علائم ناخوشایند شود. این اعصاب که نقش مهمی در انتقال اطلاعات حسی به مغز و نخاع و همچنین ارسال دستورات از سیستم عصبی مرکزی به سایر قسمت‌های بدن دارند، در صورت آسیب دیدن، عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهند. در نتیجه، فرد ممکن است با ضعف، بی‌حسی و درد، به ویژه در دست‌ها و پاها مواجه شود. این علائم می‌توانند به تدریج تشدید شده و در موارد شدیدتر، حتی نواحی دیگر بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهند. روند درمان این بیماری معمولاً شامل دو بخش است: تمرکز بر بهبود یا کنترل بیماری زمینه‌ای که عامل نوروپاتی است و استفاده از روش‌های درمانی حمایتی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار. داروها، ورزش، فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی از جمله این روش‌ها هستند که می‌توانند به بیمار در بازیابی توانایی‌های حرکتی و انجام فعالیت‌های روزمره کمک کنند. 

انواع روش های درمان نوروپاتی محیطی

درمان نوروپاتی محیطی بستگی به علت اصلی آن دارد و شامل رویکردهای مختلفی می‌شود. در ابتدا، پزشک تلاش می‌کند تا بیماری زمینه‌ای که باعث نوروپاتی شده است را تشخیص و درمان کند

نوروپاتی محیطی چیست؟ 

اعصاب محیطی شبکه‌ای از اعصابی هستند که وظیفه انتقال پیام‌های حسی، حرکتی و خودکار را به سراسر بدن بر عهده دارند. نوروپاتی محیطی می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله دیابت، آسیب‌های فیزیکی، بیماری‌های خود ایمنی، عفونت‌ها، کمبود ویتامین‌ها، مصرف برخی داروها و عوامل ژنتیکی رخ دهد.

آسیب به اعصاب محیطی می‌تواند منجر به علائم متنوعی شود که از جمله آنها می‌توان به بی‌حسی، گزگز، سوزش، درد، ضعف عضلانی، اختلال در تعادل و هماهنگی، و مشکلات در عملکرد اندام‌ها اشاره کرد. این علائم بسته به نوع اعصاب درگیر و شدت آسیب می‌توانند متفاوت باشند.

تشخیص نوروپاتی محیطی معمولاً بر اساس شرح حال بیمار، معاینه فیزیکی و تست‌های تشخیصی مانند نوار عصب و عضله صورت می‌گیرد. درمان این بیماری نیز بستگی به علت زمینه‌ای و شدت علائم دارد و ممکن است شامل داروها، فیزیوتراپی، تغییر سبک زندگی و در برخی موارد جراحی باشد.

نوروپاتی در چند نوع بروز می کند؟

بر اساس اطلاعات سایت Mayo Clinic نوروپاتی، که به عنوان آسیب یا اختلال در عملکرد اعصاب شناخته می‌شود، می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. این بیماری به دلایل گوناگونی ایجاد می‌شود و بر اساس نوع عصب درگیر و محل آسیب، دسته‌بندی‌های مختلفی دارد. در ادامه به بررسی انواع نوروپاتی می‌پردازیم:

نوروپاتی دیابتی

یکی از شایع‌ترین انواع نوروپاتی، نوع دیابتی آن است. این نوع نوروپاتی در افراد مبتلا به دیابت و به دلیل بالا بودن سطح قند خون برای مدت طولانی رخ می‌دهد. قند خون بالا به مرور زمان باعث آسیب به اعصاب می‌شود و علائم مختلفی مانند بی‌حسی، گزگز، درد و سوزش در اندام‌ها، به ویژه پاها و دست‌ها، ایجاد می‌کند. نوروپاتی دیابتی خود به چهار دسته تقسیم می‌شود:

نوروپاتی محیطی: شایع‌ترین نوع نوروپاتی دیابتی است که اعصاب پاها و دست‌ها را درگیر می‌کند.

نوروپاتی خودمختار: این نوع نوروپاتی بر اعصابی که عملکردهای غیر ارادی بدن مانند هضم، ضربان قلب و فشار خون را کنترل می‌کنند، تأثیر می‌گذارد.

نوروپاتی پروگزیمال: این نوع نوروپاتی باعث درد در ران، باسن و پا می‌شود و ممکن است ضعف عضلانی نیز ایجاد کند.

نوروپاتی کانونی:  نوروپاتی کانونی به طور ناگهانی رخ می‌دهد و می‌تواند اعصاب صورت، تنه یا پا را درگیر کند.

نوروپاتی غیر دیابتی

علاوه بر دیابت، عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث نوروپاتی شوند که در این صورت به آن نوروپاتی غیر دیابتی گفته می‌شود. برخی از این عوامل عبارتند از:

نوروپاتی اتونوم یا خودکار: در این نوع نوروپاتی، اعصابی که عملکردهای غیر ارادی بدن را کنترل می‌کنند، آسیب می‌بینند. این اعصاب شامل اعصاب مربوط به قلب، عروق خونی، غدد عرق، دستگاه گوارش و دستگاه ادراری می‌شوند.

نوروپاتی الکلی: مصرف بیش از حد الکل می‌تواند باعث آسیب به اعصاب و نوروپاتی شود. این نوع نوروپاتی معمولاً با علائمی مانند درد، سوزش و بی‌حسی در پاها و دست‌ها همراه است.

نوروپاتی حسی: در این نوع نوروپاتی، اعصاب حسی که مسئول انتقال اطلاعات حسی از بدن به مغز هستند، آسیب می‌بینند. این می‌تواند منجر به علائمی مانند بی‌حسی، گزگز، سوزش و درد در اندام‌ها شود.

درمان نوروپاتی چقدر طول میکشد ؟

درمان نوروپاتی یا آسیب عصبی، بسته به علت اصلی و نوع نوروپاتی، می‌تواند متفاوت باشد و مدت زمان بهبود آن نیز متغیر است. به طور کلی، بهبود نوروپاتی ممکن است هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد. در برخی موارد، آسیب عصبی ممکن است دائمی باشد و به طور کامل بهبود نیابد، اما درمان می‌تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.

درمان‌های مختلفی برای نوروپاتی وجود دارد که شامل داروها، فیزیوتراپی، تغییرات سبک زندگی و در برخی موارد جراحی می‌شود. داروها می‌توانند به کاهش درد، التهاب و سایر علائم نوروپاتی کمک کنند. فیزیوتراپی می‌تواند به بهبود عملکرد عضلات و کاهش درد کمک کند. تغییرات سبک زندگی مانند تغذیه سالم، ورزش منظم و ترک سیگار نیز می‌تواند به بهبود نوروپاتی کمک کند.

مهم است که به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت اصلی نوروپاتی شما تشخیص داده شود و بهترین روش درمانی برای شما تعیین شود. همچنین، پیروی از دستورات پزشک و انجام منظم درمان‌ها می‌تواند به بهبود سریع‌تر و مؤثرتر نوروپاتی کمک کند.

آیا بیماری نوروپاتی خطرناک است ؟

نوروپاتی یا آسیب عصبی می‌تواند بسیار خطرناک باشد و بسته به نوع، شدت و علت زمینه‌ای آن، عواقب جدی برای سلامتی فرد داشته باشد. این بیماری می‌تواند منجر به از دست دادن حس در نواحی مختلف بدن، ضعف عضلانی، درد شدید و مزمن، مشکلات تعادلی و هماهنگی، و حتی مشکلات در عملکرد اعضای داخلی بدن شود. در برخی موارد، نوروپاتی می‌تواند منجر به زخم‌های جدی، عفونت‌های شدید و حتی قطع عضو شود. برای مثال، نوروپاتی دیابتی می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های پای دیابتی شود که به دلیل عدم احساس درد، بیمار متوجه آنها نمی‌شود و این زخم‌ها می‌توانند به عفونت‌های خطرناک و حتی قطع عضو منجر شوند. همچنین، نوروپاتی می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد و باعث مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و اضطراب شود. بنابراین، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب نوروپاتی بسیار مهم است و می‌تواند به پیشگیری از عوارض جدی و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. 

مراجعه به کلینیک فوق تخصص مغز و اعصاب دکتر آقامیری

دکتر آقامیری، متخصص برجسته مغز و اعصاب، با سال‌ها تجربه و تخصص در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های نوروپاتی، تنگی کاروتید و درمان تشنج، آماده ارائه خدمات تخصصی به شماست.